Khi Shakhtar đoạt chức VĐQG hồi tháng 5, họ còn không biết rút cuộc thì mình... thuộc quốc gia nào. Mỗi khi lái xe qua tòa nhà của chính quyền thành phố Donetsk, các cầu thủ Shakhtar đều không thoát khỏi phản ứng tự nhiên là liếc nhìn lên đỉnh tòa nhà. Mỗi hôm mỗi khác, chỉ biết chắc một điều: quốc kỳ Nga hoặc quốc kỳ Ukraine - một và chỉ một - đang phấp phới trên ấy. 

 

Đấy cũng là lúc 89% số người tham gia bỏ phiếu ở Donetsk quyết định khu vực này tự tách khỏi Ukraine và muốn gia nhập lãnh thổ Nga - trong khi chính quyền Nga chỉ tỏ ra hờ hững, còn chính quyền Ukraine thì chỉ rõ cuộc bỏ phiếu ấy không có giá trị pháp lý.

 

Bây giờ, những hình ảnh ấy chỉ còn là kỷ niệm. Ngôi sao Darijo Srna và đồng đội hiện đang cư ngụ trong một khách sạn ở Kiev. Họ duy trì thể lực bằng những chiếc máy tập thể dục trong phòng tập của khách sạn, xen lẫn với du khách - gồm cả những phụ nữ cao tuổi đang cố níu kéo ngày xuân. Khi có trận “sân nhà” thì các cầu thủ Shakhtar di chuyển đến thành phố Lviv, mượn tạm sân bãi ở đấy.

 

 

Shakhtar không phải là đại diện duy nhất của thành phố Donetsk - một thế lực mới trong làng bóng Ukraine những năm gần đây, đối chọi với thủ đô Kiev. 

 

Giải Premier League của Ukraine còn có Olimpik Donetsk hoặc Metalurh Donetsk. Tất cả đều phải dời đến Kiev cư ngụ và mượn Lviv hoặc Kiev làm sân nhà trong giai đoạn trước mắt. 

 

Thành phố Donetsk bây giờ là vùng chiến sự. SVĐ 50.000 chỗ Donbass vốn là niềm tự hào của Shakhtar Donetsk, được xây dựng và trang hoàng như một tác phẩm nghệ thuật, giờ đã bị nã pháo tan hoang. Trụ sở Shakhtar thì đang bị chiếm giữ bởi một lực lượng vũ trang chẳng biết thuộc phe nào. Cho dù trật tự có được vãn hồi và các cầu thủ Shakhtar được trở về chốn cũ, chắc chắn họ vẫn không thể chơi bóng tại sân Donbass trong một tương lai gần.

 

Shakhtar cũng là thủ phủ của miền Đông, tức một nửa Ukraine. Alex Sereda, một cây bút chuyên về bóng đá Ukraine than thở: “Chỉ có Chúa mới biết bao giờ thì Donetsk và miền Đông Ukraine sẽ thoát khỏi tình trạng địa ngục như bây giờ. Sẽ còn rất lâu, đời sống bình thường mới được vãn hồi tại đấy, cả về vật chất lẫn tinh thần. Xem những hình ảnh của Donetsk bây giờ, người ta không thể tưởng tượng đấy là nơi chỉ mới cách đây 2 năm còn đang từng bừng tổ chức VCK EURO 2012”.

 

Chiến sự và cơn khủng hoảng chính trị kéo dài không chỉ khiến CLB danh tiếng Shakhtar Donetsk mất đi trụ sở, sân tập và sân nhà, trở thành đội bóng “lưu vong”. Họ còn chịu rất nhiều ảnh hưởng to lớn khác. 

 

Hồi đầu mùa, hơn chục hảo thủ Brazil quyết không trở lại với CLB. Cần nhớ, Shakhtar chính là bệ phóng quan trọng để các cầu thủ Brazil tỏa sáng để rồi bay xa khắp các sân cỏ châu Âu. Willian của Chelsea hoặc Fernandinho của Manchester City đều xuất phát từ CLB này. Cầu thủ vừa ra mắt thành công tại World Cup 2014 là Bernard vẫn đang khoác áo Shakhtar, cùng Fernando, Douglas Costa, Fred, Luiz Adriano...

 

Nhờ tiền đầu tư của tỷ phú Rinat Akhmetov, Shakhtar vươn lên một cách vững chắc, thống trị bóng đá Ukraine suốt nửa thập kỷ gần đây là trở thành gương mặt quen thuộc ở đấu trường Champions League. 

 

Nhưng Akhmetov là bạn thân của Viktor Yanukovych - Tổng thống đã bị lật đổ ở Ukraine. Suốt một thời gian dài, trong lúc chờ xem động thái của giới chính khách, chờ xem thái độ chính trị của nhân vật giàu nhất Ukraine, các hoạt đồng tài chính của Akhmetov nói riêng cũng như Shakhtar nói chung đã bị ngưng trệ. Đội bóng không sụp đổ, không bị giải tán, đã là may rồi. Lạ thay, họ vẫn tiếp tục thành công trong lĩnh vực bóng đá thuần túy.

 

Toàn thắng 6 vòng đầu tiên, Shakhtar đang dẫn đầu giải VĐQG Ukraine mùa bóng 2014/15. Khi đè bẹp Olimpik 5-0 trong trận “derby Donetsk”, các cầu thủ Shakhtar vẫn được bắt tay với nhóm cổ động viên trung thành của họ, tại Kiev. Gọi đấy là nhóm cực đoan cũng được, bởi họ vẫn quăng bom khói xuống sân, vẫn hát những bài cổ súy vấn đề dân tộc và vẫn tỏ ra... dữ dằn, kể cả khi đang “lưu vong” cùng đội bóng.

 

 

Đấy là một chút an ủi cuối cùng để các cầu thủ Shakhtar tiếp tục khoác áo đội bóng, ra sân trong tình trạng chưa biết ngày mai sẽ như thế nào. Thủ quân Srna tỏ ra buồn thảm: “Suốt đời cầu thủ, tôi chưa bao giờ rơi vào tình trạng thế này. Mỗi sáng, chúng tôi đọc báo, không phải để xem trang thể thao mà xem tình hình chiến sự, xem các chính khách đã quyết định được điều gì, xem đến bao giờ chúng tôi mới có hy vọng trở lại Donetsk. Một ngày nào đó, nếu được trở lại thành phố ấy, có lẽ chúng tôi sẽ phải hôn từng con đường”.

 

Đấy là thân phận kỳ lạ của đội bóng số 1 Ukraine, là đại diện hùng mạnh của Ukraine trên đấu trường Champions League, mà ngay cả các đối thủ mạnh nhất châu Âu cũng không dễ bắt nạt.